Tirzah Lopez

Kun je uitleggen wat jou overkomen is en hoe je daarmee om gaat?

Ik ben in december 2016 wezen skiën met vrienden. Op een gegeven moment was ik alleen op de piste en wilde ik nog een laatste rondje doen. Toen ben ik gevallen. Het ging heel snel, het was binnen een paar seconden gebeurd. Ik kan me niet herinneren waar het fout ging, maar ik denk dat het kwam omdat er meer ijs lag dan sneeuw, waardoor ik de controle verloor en op de een of andere manier heel hard op mijn rug terechtkwam. Daarbij heb ik mijn rug op drie locaties gebroken. Ik kon niet meer opstaan en lag daar dus te spartelen. Door de pijn wist ik meteen dat het niet goed zat. Ik kon niet meer opstaan, de momenten daarna zijn vaag. Ik heb mezelf steeds voorgehouden dat ik weer zou kunnen lopen en dansen en dat het allemaal goed zou komen. Ik weet niet waar dat vandaan komt. Waarschijnlijk is het een soort overlevingsinstinct.

Heb je dat nog steeds?

Minder. Ik denk dat het een fase is. Het ongeluk is in december 2016 gebeurd,dat is nu bijna twee jaar geleden. De tijd vliegt voorbij. Maar nu die maand weer voor de deur staat, komen weer veel herinneringen naar boven. Dan ga ik terugdenken aan wat ik heb meegemaakt, vooral als ik oude foto’s terug zie van toen ik nog kon lopen.

Dus dit is een moeilijke tijd voor je?

Ja, ik vind het lastig.

Hoop je nog op medische vooruitgang?

Er zijn verschillende soorten dwarslaesies. Het ligt eraan hoe erg het ruggenmerg beschadigd is, en de zenuwen. In mijn geval is het zo extreem dat ze er niet van uitgaan dat daar nog iets aan te redden valt. Maar ik geef de hoop niet op. Wie weet? Misschien over tien jaar. Of eerder, of later. Ik zou al blij zijn als ik een teen weer zou kunnen bewegen. Lopen heb ik al een beetje uit mijn hoofd gezet.

Hoe ging het toen je na zes maanden uit het revalidatiecentrum kwam?

Het werd ineens heel duidelijk wie er dan wel voor je is en wie niet. Bepaalde vrienden vielen weg. Het was ook heel moeilijk om een woning te vinden. De zorg in Nederland is veel minder goed dan iedereen denkt. Mensen denken nog steeds: je bent gehandicapt, dus alles wordt voor je geregeld. Dat is niet waar. Je moet extreem veel moeite doen om dingen voor elkaar te krijgen. Toen ik uit het revalidatiecentrum kwam, was ik eigenlijk dakloos. Ik werd aan m’n lot overgelaten. Ik heb twee weken bij mensen in een schuur gezeten, omdat ik nergens terecht kon. Uiteindelijk heb ik zelf kunnen regelen dat ik naar een instelling kon voor mensen met zware hersenbeschadiging. Daar paste ik natuurlijk niet tussen, maar ik moest ergens terecht. Ik deed daar mijn verhaal en had het geluk dat iemand met me mee wilde denken en er zo voor zorgde dat ik in ieder geval een tijdje onderdak had. Daar heb ik uiteindelijk zes maanden gezeten want de gemeente wilde me niet helpen aan een woning. Ze vonden mijn situatie niet urgent genoeg.

Wat raar!

Ik ben kennelijk te jong om gehandicapt te worden. Ze verwachten dat je familie je dan wel opvangt. Maar in mijn geval heb ik dat vangnet niet. Ik was bovendien net afgestudeerd, had nog geen baan en dus ook geen inkomen. Ik viel eigenlijk overal tussenin. Bij de woningcorporatie barstte ik op een gegeven moment in huilen uit. Die jongen daar was van ongeveer mijn leeftijd en heeft me toen gelukkig geholpen. Uiteindelijk zijn we toen om de regels heen gegaan. Ik denk zelfs dat zijn baan op het spel heeft gestaan. Als ze daar achter waren gekomen, was hij beslist ontslagen. Zo zit het systeem in elkaar. Er klopt niets van. Nu woon ik zelfstandig in een aangepast appartement. Daar ben ik heel blij mee. Ik kan me goed redden.

Hebben veel vrienden het laten afweten?

De harde kern is er nog wel. Maar de manier waarop we contact hebben, is anders geworden. Ik was meestal degene die bij anderen op bezoek ging en dingen voor anderen deed. Dat valt nu dus weg. Dan zie je wat er overblijft en dat is niet heel veel. Het is ook moeilijk. Mensen weten niet hoe ze met me om moeten gaan. Nu ga ik er beter mee om. Alles is relatief. Mensen zien alleen hun eigen wereld en iedereen gaat op een andere manier met tegenslag om. Maar zelf vind ik het lastig als mensen de kleine dingen in het leven niet waarderen. Ik probeer dat in gesprekken ook vaak duidelijk te maken, want het is zo jammer dat je dat aan je voorbij laat gaan. Het zit juist in de kleine dingen in het leven en het is heel sneu als je daar niet van kan genieten.

Ben je mobiel of moet je altijd op anderen rekenen voor vervoer?

Ik maak meestal gebruik van taxi’s, als ik naar het ziekenhuis moet of naar school. Maar ik kom inderdaad niet zoveel buiten. Mijn vrijheid is er heel erg op achteruit gegaan.

Je hebt voor je ongeluk modellenwerk gedaan. Ben je nog veel met mode en kleding bezig. Je bent een hele mooie meid. Wat houdt je bezig?

Ik vind mode nog steeds belangrijk. Daarom wil ik een bedrijfje starten met geschikte kleding voor mensen in een rolstoel. Kleren die zowel mooi zijn als praktisch, zijn nu heel lastig te vinden. Als ik een mooie jurk aantrek, weet ik bij voorbeeld niet of bepaalde materialen goed zitten, omdat ik mijn benen niet voel. Je kunt zelfs verwondingen aan kleding overhouden, omdat je bepaalde materialen niet verdraagt. Ik draag nu heel veel leggings en truien, omdat dat het comfortabelst is. Kleding aan en uit doen, kost ook heel veel moeite. Het is natuurlijk een luxe probleem, want het is geen eerste levensbehoefte. Maar het doet wel veel met je zelfbeeld. Soms wil je je graag even mooi voelen.

Denk je daar nu veel over na, over dat soort kleding ontwerpen? Want iedereen heeft weer een andere handicap.

Ja, de een kan wel zijn been bewegen of voelt zijn blaas wel en de ander niet. Het moet custom-made zijn. En dat is nu vaak onbetaalbaar. Ik heb daar al over nagedacht. Met een aangepaste naaimachine, waar ik mijn been niet voor nodig heb, zou ik die kleding ook wel kunnen maken. Het is iets waar ik in de toekomst graag wat mee wil doen.

Heb je nog meer plannen?

Ik ben nu bezig met een masteropleiding. Ik heb textielkunde gestudeerd en wil me daar meer in verdiepen. Als ik die studie heb afgerond, zou ik het liefst een tijdje bij een groot bedrijf willen werken. Maar ik zit nu in een fase waarin ik vooral aan het uitproberen ben wat ik wel en niet kan, qua energie en mogelijkheden, dat is lastig in te schatten.

Heb je nog pijn?

Ik had eigenlijk nergens meer last van. Tot het moment waarop ik weer met school begon. Ik heb achttien pinnen in mijn rug en dat is precies waar het zeer gaat doen.

Omdat je met school begonnen bent, zeg je

Ja, ik zit de hele dag stil omdat ik colleges moet volgen. En ik moet taxi in en uit. Dat soort bewegingen zijn niet goed voor mijn rug.

Je moet echt een ongelooflijke doorzetter zijn. Dat hoor ik wel aan je.

Blijkbaar wel. Ik had het niet van mezelf verwacht. Maar pas als je door een bepaalde situatie in een overlevingsmodus terechtkomt, merk je waar je toe in staat bent. Als iemand mij van tevoren had verteld dat ik in een rolstoel terecht zou komen, zou ik nooit gedacht hebben dat ik dat aan kon. Maar ik ben toch al ver gekomen. Het kan gewoon.